ՄԱԿ-ի կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայի (ԿՓՇԿ) Կողմերի 27-րդ համաժողովից առաջ Երևանում տեղի ունեցավ «COP-27-ին ընդառաջ զարգացման կլիմայական գործընկերների ֆորումը»` կազմակերպված ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարության և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի (ՄԱԶԾ) համագործակցությամբ, կլիմայական քաղաքականության շրջանակում որոշում կայացնողների, ներառյալ՝ կառավարության ներկայացուցիչների համապատասխան ազգային շահագրգիռ կողմերի, միջազգային գործընկերների, դոնոր կազմակերպությունների և ԱՍԳ Գործընկերության աջակցման գրասենյակի ներկայացուցիչների մասնակցությամբ:

Ֆորումին ներկա էին և ելույթներով հանդես եկան շրջակա միջավայրի նախարարի տեղակալ տիկին Գայանե Գաբրիելյանը, ով նաև հանդիսանում է ՄԱԿ-ի ԿՓՇԿ ազգային համակարգողը և ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի մշտական ներկայացուցիչ տիկին Նաթիա Նացվլիշվիլին, տեսաուղերձով հանդես եկավ Ազգային մակարդակով սահմանված գործողությունների (ԱՍԳ) Գործընկերության աջակցման գրասենյակի երկրի ներգրավման տնօրեն տիկին Մարիանա Պանունսիո-Ֆելդմանը:

Ֆորումը մեկնարկեց ՀՀ նախագահ պարոն Վահագն Խաչատուրյանի ողջույնի ուղերձով, որը ներկաներին փոխանցեց նախագահի աշխատակազմի արտաքին կապերի և արարողակարգի վարչություն պետ պարոն Տիգրան Սամվելյանը, նշելով, որ երկրի տնտեսական և սոցիալապես պատասխանատու պետական քաղաքականության և կայուն զարգացման ապահովման համար էական է կանաչ և կլիմայապես դիմակայուն տնտեսական համակարգի ձևավորումը: Հայաստանը կարևորում է Փարիզյան համաձայնագրի ներքո իր ստանձնած պարտավորությունների պատշաճ իրականացումը, որը հիմնված է կանաչ տնտեսության տեսլականի վրա և համատեղելի է երկրի սոցիալական և անվտանգության նպատակների հետ:

2021 թվականի ապրիլի 22-ին Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը հաստատել է «Փարիզյան համաձայնագրի ներքո Հայաստանի Հանրապետության 2021-2030 թվականների ԱՍԳ՝ սահմանելով ամբողջ տնտեսության մասշտաբով կլիմայի փոփոխության մեղմման նոր թիրախ՝ 2030 թվականին նվազեցնել ջերմոցային գազի արտանետումները 40-ով 1990 թվականի մակարդակի համեմատ։ Հայաստանի ցածր արտանետումների զարգացման երկարաժամկետ ռազմավարությունը կառավարությունում խորհրդակցությունների փուլում է, որի նպատակն է մինչև 2050 թվականը հասնել կլիմայական չեզոքության, որը պայմանավորված է միջազգային ֆինանսական, տեխնոլոգիական և կարողությունների զարգացմանն ուղղված համապատասխան աջակցությամբ:

«Շրջակա միջավայրի նախարարությունն ու ՄԱԶԾ-ն կազմակերպել են այս Կլիմայական ֆորումը՝ մասնակիցներին ներկայացնելու ազգային կլիմայական օրակարգը, տրամադրելու թարմացումներ առնչվող ընթացիկ գործընթացների և աջակցության շրջանակների վերաբերյալ, ինչպես նաև` քննարկելու առաջիկա «COP-27»-ին մասնակցության Կառավարության ակնկալիքները», բացման ելույթում նշեց տիկին Նաթիա Նացվլիշվիլին:

Փոխանախարար Գաբրիելյանը նշեց, որ կլիմայական օրակարգում երկրի հարմարվողականության գործողությունների հետ կապված սահմանվել են առաջնահերթության ոլորտներ և, ելնելով կլիմայի փոփոխության նկատմամբ տարբեր ոլորտների խոցելիության աստիճանից, առանձնացվել են առավել խոցելի ոլորտները` բնական էկոհամակարգեր, գյուղատնտեսություն, առողջապահություն, ջրային ռեսուրսների կառավարում, էներգետիկա, համայնքային ենթակառուցվածքներ և զբոսաշրջություն: Ֆորումի ընթացքում ներկայացվեցին ոլորտային թարմացումներ, ծրագրեր, մարտահրավերներ:

Մասնավորապես, ներկայացվեցին Հայաստանի հանձնառությունները՝ նպաստելու գլոբալ տաքացումը զսպելու ուղղությամբ միջազգային ջանքերին՝ միաժամանակ բարձրացնելով երկրի կլիմայական դիմադրողականությունը և ԱՍԳ Գործընկերության ծրագիրը, որը հանդիսանում է ազգային կլիմայական գործողությունների համակարգման գործիք, դրա թարմացված տարբերակը և հաջորդ քայլերը: ԱՍԳ Գործընկերությանը Հայաստանը միացել է 2018թ․ օգոստոսին` ամրապնդելու երկրի կարողությունները և ջանքերը կլիմայի ազգային օրակարգի նպատակներին հասնելու համար:

Հայաստանի հետ համագործակցությունը կարևորելով` տիկին Մարիանա Պանունսիո-Ֆելդմանը նշեց, որ ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարության արդյունավետ համակարգման և զարգացնող գործընկեր ՄԱԶԾ ֆասիլիտացիայի շնորհիվ, հնարավոր է դարձել Կառավարությանը, իրականացնող և զարգացնող գործընկերներին ներկայացնել ԱՍԳ Գործընկերության պլանը: Նաև հավելեց, որ, հաստատելով Հայաստանի հայտը` ընդլայնել կարողությունների զարգացման շրջանակը, ԱՍԳ Գործընկերությունը տրամադրելու է աջակցություն։ ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպությունը, որպես ԱՍԳ Գործընկերության ինստիտուցիոնալ անդամ, ընտրվել է որպես իրականացնող գործընկեր՝ աջակցելու հայտում առկա գործողությունների իրականացմանը:

Սույն միջոցառումը նաև ուղղված էր ազգային կլիմայական գործողությունների շրջանակներում երկրում շահագրգիռ կողմերի լայն շրջանակի շահերի ներկայացման և ներառման ապահովմանը։ Ֆորումին մասնակցեցին կլիմայական քաղաքականության շրջանակում որոշում կայացնողներ, ներառյալ կառավարության ներկայացուցիչներ, համապատասխան ազգային շահագրգիռ կողմեր, միջազգային գործընկերներ, դոնոր կազմակերպություններ և ԱՍԳ Գործընկերության աջակցման գրասենյակի ներկայացուցիչներ: Միջազգային դոնոր կազմակերպության ներկայացուցիչները նույնպես հանդես եկան ելույթներով` ներկայացնելով իրենց կատարած և ընթացիկ ծրագրերը, ինչպես նաև ապագա պլանները, որոնք նպաստելու են Հայաստանի կլիմայական օրակարգի իրականացմանը:

Ֆորումն աջակցում է ՀՀ կառավարությանը՝ բացահայտելու երկրի արդի կարիքները, առկա ու աջակցության շրջանակները հարմարվողականության և մեղմման առաջնահերթ ոլորտների իրականացման համար, ինչպես նաև նպաստելու Կոնվենցիայի կողմերի 27-րդ համաժողովի շրջանակում ազգային պատվիրակության օրակարգի ձևավորմանը։

Հայաստանի ստանձնած հանձնառության կատարման ճանապարհին կլիմայական ազգային առաջնահերթությունների ու կարիքների շուրջ նման ֆորումները, պարբերական աշխատաժողովները և խորհրդակցությունները Կառավարության, մասնավոր և հանրային հատվածի, դոնորական և աջակցող գործընկերների հետ ապահովում են երկխոսության հարթակ՝ նպաստելով համատեղ գործողությունների և ծրագրերի համակարգված և արդյունավետ իրականացմանը:

Կլիմայական այս ֆորումի անցկացումը պատեհաժամ է, քանի որ այն տեղի է ունենում 2022 թվականի նոյեմբերի 6-18-ը Եգիպտոսի կառավարության կողմից կազմակերպված Կողմերի 27-րդ համաժողովին (COP-27) ընդառաջ, որտեղ տեղի կունենա զարգացած և զարգացող երկրների միջև երկխոսություն ԱՍԳ-ների իրականացման, հարմարվողականության գործողությունների, կլիմայական ֆինանսավորման և թափանցիկության հարցերի շուրջ:

Միջոցառման օրակարգը