Մայիսի 31-ին Վերականգնվող և մաքուր էներգիայի 7-րդ միջազգային համաժողովի «Հոդվածների ժողովածուի շնորհանդես»-ը համախմբեց շուրջ 30 մասնակիցների, ներառյալ ներկայացուցիչների Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունից, գիտական համայնքից, մասնավոր հատվածից, ինչպես նաև տեղական և միջազգային մասնագետներին, ուսանողներին և վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտի փորձագետներին:

Ավելի վաղ 2020 թ․ նոյեմբերին անցկացված «Էներգիա ապահով ապագայի համար – Հայաստանի ցածրածխածնային զարգացումը. գիտություն, նորարարություն և կիրառություն» թեմայով 7-րդ միջազգային համաժողովը կազմակերպվել էր «ՄԱԿ ԿՓՇԿ ներքո Հայաստանի չորրորդ ազգային հաղորդագրության և երկամյա առաջընթացի երկրորդ զեկույցի պատրաստում» ՄԱԶԾ-ԳԷՀ ծրագրի շրջանակներում՝ Հայաստանի Վերականգնվող եւ մաքուր էներգիայի հասարակական խորհրդի կողմից:

Համաժողովի նպատակն էր նպաստել ազգային կարողությունների զարգացմանը ու գիտելիքների ձեքբերմանը՝ ներգավելով տեղական և միջազգային երիտասարդ և առաջատար գիտնականներին, փորձագետներին ներգրավման միջոցով, ինչպես նաև՝ ինտեգրել կլիմայի փոփոխության խնդիրները ազգային կայուն և միջազգային օրակարգերում՝ ողղված ցածր ածխածնային զարգացմանը:

Էներգետիկայի ոլորտը՝ որպես Հայաստանի ռազմավարական զարգացման կարևոր բաղադրիչ, ինչպես նաև ներառված լինելով երկրի Ազգային մակարդակով սահմանված ​​գործողություններում (ԱՍԳ), որը վերջերս ներկայացվեց ՄԱԿՓՇԿ քարտուղարությանը, արտանետումների հիմնական ոլորտներից մեկն է։ Ուստի այն պահանջում է փոփոխել և գործի դնել զարգացման նոր մոդելներ՝ հիմնական նպատակ ունենալով ավանդական միջոցառումներից անցում կատարելու կանաչ սկզբունքների և վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների՝ արևի, քամու և երկրաջերմային էներգիայի առավելագույնս օգտագործմանը։

Հոդվածների ժողովածուն, որն ընդգրկում է շուրջ 25 տեղական և միջազգային հեղինակների թեմատիկ, գործնական նյութեր և ցուցանմուշներ նորարարական տեխնոլոգիաների և վերականգնվող էներգիայի զարգացման և ցածր ածխածնային տնտեսության հաջողած փորձի վերաբերյալ, արժեքավոր աղբյուր կծառայի այս ուղղությամբ ազգային ջանքերի մոբիլիզացման համար: Հրապարակման մեջ ընդգրկված թեմատիկ թեմաներն են Հայաստանում քամու էներգիայի ներուժի գնահատումը, գյուղերում էներգախնայողությանը և այլընտրանքային էներգիային ուղղված միջոցառումները, էլեկտրաքիմիական էներգիայի արտադրման և արդյունաբերական թափոններից ջրածնի տեխնոլոգիական արտադրության մեթոդները, արևային էլեկտրակայանների հեռահար հսկման համակարգը, արևային ՖՎ վահանակների ավտոմատ մաքրման համակարգը, կանաչ տնտեսության խթանում առողջապահության բարելավման համար և այլն:

Շնորհավորելով մասնակիցներին ՝ Միխաելա Ստոյկոսկան՝ Հայաստանում ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի գրասենյակի մշտական ներկայացուցչի ժամանակավոր պաշտոնակատարը, շնորհավորելով մասնակիցներին իրենց հսկայական փորձի և գիտելիքների փոխանակման համար, նշեց, - «Կլիմայի փոփոխության ահագնացող ազդեցություններին դիմակայելու համար ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագիրը հավատարիմ է մնում իր խոստմանը աջակցելու Հայաստանին կլիմայական իր հավակնոտ օրակարգի մի շարք առանցքային ոլորտներում իրականացնելու համար, այդ թվում՝ էներգետիկայի ոլորտում: Մենք սերտորեն համագործակցում ենք էներգետիկայի և շրջակա միջավայրի պետական սեկտորի հետ` պատրաստելու երկամյա կտրվածքով տարեկան ազգային էներգետիկ հաշվեկշիռները և ջերմոցային գազերի արտանետումների գույքագրումները: Վերականգնվող աղբյուրների օգտագործման համար առաջատար տեխնոլոգիաների, ժամանակակից լուծումների, լավագույն փորձի և հետազոտության առումով ձեր ինտելեկտուալ ներդրումը մեծապես կխթանի ազգային կարողությունների ու գիտելիքների ամրապնդմանը: Ձեր աշխատանքներով դուք հավաքականորեն նպաստել եք կանաչ աճի հավակնություններին և ցածր ածխածնային զարգացմանը և առաջնահերթ ոլորտներում կլիմայի փոփոխության մեղմման հրատապ անհրաժեշտությանը»:

ՄԱԶԾ Կլիմայի փոփոխության ծրագրի համակարգող Դիանա Հարությունյանն ընդգծեց գիտական ​​հետազոտությունների խթանման առումով Կառավարության և ակադեմիական համայնքի միջև համագործակցության խորացման անհրաժեշտությունը: «Սահմանելով տնտեսության բոլոր ոլորտներում ջերմոցային գազերի արտանետումների տարեկան 40 տոկոսի  նվազեցման թիրախ մինչև 2030 թվականը` համեմատ 1990թ. արտանետումների մակարդակի հետ՝ էներգետիկ ոլորտը ուշադրության կենտրոնում է: Այս առումով, պետք է խրախուսենք ինչպես անհատ հետազոտողների թեմատիկ առաջարկները, այնպես էլ՝ խթանենք երիտասարդ գիտնականների հետաքրքրությունը», - ասաց Դիանա Հարությունյանը:

ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության էներգաարդյունավետության և տեխնիկական նորմատիվային բաժնի պետ Վահագն Աթայանը համառոտ ներկայացրեց Հայաստանի Հանրապետության էներգետիկայի ոլորտի զարգացման ռազմավարական նոր ծրագիրը (մինչև 2040 թ.), որում հիմնական շեշտը դրված է վերականգնվող էներգիայի և էներգաարդյունավետության վրա, ինչպես նաև՝ ներկայացրեց վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների առաջխաղացման թիրախները:

«Հայաստանում ՄԱԶԾ գրասենյակի աջակցությամբ մենք մշակում ենք էներգիայի և վերականգնվող էներգիայի 10-ամյա ազգային ծրագիրը, որը կսահմանի էներգաարդյունավետության և վերականգնվող էներգետիկայի բնագավառում մեր հիմնական ուղղությունները, քաղաքականության մեջ անհրաժեշտ փոփոխությունները և թիրախային գործողությունները: Բացի այդ, համաձայն Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիր` Հայաստանը ներդաշնակեցնելու է էներգետիկայի ոլորտում իր օրենսդրությունը ԵՄ օրենսդրությանը, որն արդեն իսկ մեկնարկել է, և ժամանակին զուգընթաց ակնկալում ենք ունենալ ավելի մանրակրկիտ և ավելի լավ կարգավորվող օրենսդրական դրույթներ էներգետիկայի ոլորտում: Ի թիվս արտանետող ոլորտների՝ տրանսպորտի, արդյունաբերության, սպասարկման ոլորտ, գյուղատնտեսության՝ շենքերը՝ որպես ջերմոցային գազեր հիմնական արտանետող աղբյուր, մեծ ուշադրություն է դարձվում վերականգնվող էներգիայի օգտագործման ձևերի վերանախագծմանը և էներգախնայողության խթանմանը շենքերում։ Հետևաբար, մենք բարձր ենք գնահատում ակադեմիական համայնքի ներդրումն ու կարողությունները և անհրաժեշտ փոփոխությունների կատարման ճանապարհին պատրաստակամ ենք հենվելու ձեր առաջարկների վրա»:

Հաջորդիվ, քննարկում ծավալվեց միջոցառման մասնակիցների և բանախոսների միջև, որի ընթացքում մտքեր փոխանակվեցին էներգետիկայի ոլորտի զարգացման համար հիմնական կարիքների, ակադեմիական կրթության ոլորտում անհրաժեշտ փոփոխությունների մասին, ինչպես նաև՝ առաջարկություններ և գաղափարներ փոխանակվեցին կապված քաղաքականության փոփոխությունների հետ։ Քննարկման թեմաներն էին հանրային ներգրավվածության բարձրացումը, սերտ համագործակցությունը և նորարարական ներուժի արդյունավետ մոբիլիզացումը գիտական համայնքի, կրթական համակարգի և պետական մարմինների միջև: Պայմանավորվածություն ձեռք բերվեց Վերականգնվող և մաքուր էներգիայի հասարակական խորհրդի կողմից շրջանառել հնչեցրած առաջարկությունները որոշում կայացնողներին։

Միջոցառումը եզրափակվեց ԵՄ կողմից ֆինասավորվող և ՄԱԶԾ կողմից իրականացվող «ԵՄ-ն կլիմայի համար» ծրագրի շրջանակներում պատրաստված «Արևային էներգիան կլիմայի համար - Հայաստան» տեսանյութի ցուցադրմամբ։